Το απόγευμα της Κυριακής 30 Ιουνίου, γύρω στις 8:30μμ εκδηλώθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα δύο εστίες φωτιάς στον Φιλοπάππου σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Η μία στο πίσω μέρος του θεάτρου Δώρα Στράτου και η δεύτερη στο λοφάκι στο πλάι της Κοίλης Οδού απέναντι από το πάρκο Βουτιέ. Και οι δύο φωτιές σβήστηκαν σε λίγα λεπτά χάρις στην έγκαιρη παρουσία κόσμου ο οποίος άραζε ή έκανε τη βόλτα του στον λόφο, αλλά και της πυροσβεστικής η οποία ειδοποιήθηκε έγκαιρα και βρέθηκε άμεσα στο σημείο. Κόσμος από τη γειτονιά, το θέατρο και όχι μόνο έτρεξε στα δύο σημεία όπου εκδηλώθηκαν οι φωτιές και με κάθε μέσο, πυροσβεστήρες, κουβάδες κ.α. συμμετείχε στην άμεση κατάσβεσή τους. Οι δύο φωτιές έκαψαν μια πολύ μικρή έκταση με αγριόχορτα ενώ δεν πειράχτηκαν δέντρα.
Μας κάνει εντύπωση τόσο η ταυτόχρονη και σε κοντινή απόσταση εκδήλωσή των δύο πυρκαγιών αλλά και η ώρα εκδήλωσης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πως πήρε φωτιά σε δύο σημεία ταυτόχρονα στον λόφο Φιλοπάππου, αλλά ούτε και θα κάνουμε συνομωσιολογικά σενάρια. Εκείνο που γνωρίζουμε όλα αυτά τα χρόνια, από τον Νοέμβριο του 2002 που υπερασπιζόμαστε τον Φιλοπάππου, είναι ότι συμφέρον από τέτοια συμβάντα έχουν εκείνοι που επιδιώκουν να αποκλείσουν τον κόσμο από τον λόφο, να τον περιφράξουν, να επιβάλλουν εισιτήριο, να χτίσουν καφετέριες, μαγαζιά και κτιριακές εγκαταστάσεις για εκθέσεις και άλλες εμπορικές χρήσεις στο εσωτερικό του λόφου. Συμφέρον έχουν όσοι έχουν εντείνει την αστυνομοκρατία, με τις μπατσικές μηχανές να τριγυρνάνε συνεχώς μέσα στα πλακόστρωτα του Πικιώνη, τα αρχαία και τα μονοπάτια που διασχίζουν το λόφο εντείνοντας τον έλεγχο και διώχνοντας και τραμπουκίζοντας περιπατητές ή κόσμο που αράζει στον λόφο. Συμφέρον από οποιαδήποτε καταστροφή του λόφου έχουν αυτοί που εποφθαλμιούν τον ελεύθερο και δημόσιο χαρακτήρα του και επιδιώκουν να τον μετατρέψουν σε ένα τουριστικό προϊόν προς εκμετάλλευση, δηλαδή ο Δήμος Αθηναίων και το υπουργείο Πολιτισμού.
Στις αρχές Μαρτίου 2020, ψηφίστηκε η ίδρυση της «Εθνικός Κήπος και Μητροπολιτικό Πράσινο ΑΕ» που λειτουργεί με κανόνες ιδιωτικής εταιρείας, διαχειρίζεται τον Φιλοπάππου και τον Εθνικό Κήπο, αμείβεται για τις υπηρεσίες της από τον δήμο Αθηναίων και έχει έσοδα από την εκμίσθωση των χώρων που διαχειρίζεται. Τον Νοέμβριο του 2021 το υπουργείο Πολιτισμού και ο Δήμος Αθηναίων ανακοίνωσαν ότι προχωρούν στην υλοποίηση των σχεδιασμών τους για την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση του λόφου Φιλοπάππου. Στα σχέδιά ανέφεραν αύξηση του ελέγχου, αναθέσεις έργων σε ιδιωτικές εταιρείες, τοποθέτηση security, εγκατάσταση μεγάλης κλίμακας και έντασης δικτύου φωτισμού που λειτουργεί καταστροφικά για τον βιότοπο, διαχωρισμό του έργου του Πικιώνη με επιλεκτική συντήρηση, αφήνοντας τότε απ’ έξω το Αναπαυτήριο του. Στις 3 Μαΐου 2023 με σύμβαση που υπογράφτηκε ανάμεσα στον Δήμο Αθηναίων και την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) εκχωρείται με μίσθωμα για τα επόμενα 20 χρόνια στον Δήμο Αθηναίων το Αναπαυτήριο του Πικιώνη δίπλα στον Λουμπαρδιάρη προκειμένου ο Δήμος να αναλάβει την αποκατάσταση και συντήρηση του Αναπαυτηρίου και να το επινοικιάσει σε ιδιώτη ώστε να λειτουργήσει ως μαγαζί εστίασης.
Αυτά είναι τα τελευταία επεισόδια όσον αφορά τους σχεδιασμούς κράτους και ιδιωτών για τη περίφραξη και την εκμετάλλευση του Φιλοπάππου. Την ίδια στιγμή που με κάθε αφορμή το κράτος βγάζει ανακοινώσεις και απαγορεύει την είσοδο στους δημόσιους χώρους πρασίνου στην Αθήνα, μια τακτική η οποία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά την περίοδο της πανδημίας, καταλαβαίνουμε ότι οι εμπρησμοί στον λόφο θα χρησιμοποιηθούν για να προωθήσουν τα σχέδια περίφραξης, να εντείνουν τον αποκλεισμό των κατοίκων και να προωθήσουν τα σχέδια για εμπορική εκμετάλλευση, εισιτήριο, επιχειρήσεις εστίασης και την μετατροπή του λόφου σε τουριστική ατραξιόν. Όμως αυτοί οι εμπρησμοί και η έγκαιρη κατάσβεσή τους, όπως και παλιότερα, αποδεικνύουν περίτρανα ότι η μόνη προστασία του λόφου είναι ο κόσμος που τον ζωντανεύει με την παρουσία του, τον σέβεται και τον φροντίζει. Είναι ο κόσμος που και αυτή τη φορά πρόλαβε την εξάπλωση των δύο πυρκαγιών, συμβάλλοντας καθοριστικά στην κατάσβεσή τους και όχι οι υπάλληλοι του Δήμου όπως ψευδώς αναφέρεται στην ανακοίνωση του.
Ο Φιλοπάππου είναι μία ελεύθερη έκταση 700 στρεμμάτων στην καρδιά της Αθήνας. Έχει πολυδιάστατο χαρακτήρα, είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος, αλλά πάνω απ’ όλα ήταν πάντα ένας ελεύθερος χώρος με σημαντικό οικοσύστημα, ένας χώρος περιπάτου και αναψυχής. Οι κάτοικοι από τον Νοέμβριο του 2002 ανέπτυξαν ένα πολύμορφο και μαζικό κίνημα για την υπεράσπιση του λόφου. Μέσα από λαϊκές συνελεύσεις, πορείες, διαμαρτυρίες, ημερίδες, δενδροφυτεύσεις, ρίξιμο κάγκελων και έμπρακτη αμφισβήτηση των καταστροφικών επεμβάσεων κατάφεραν να μείνει προσβάσιμος για όλο το εικοσιτετράωρο χωρίς περιφράξεις και άλλου είδους εμπορική εκμετάλλευση. Σταμάτησαν την καταστροφή των λιθόστρωτων του Λουμπαρδιάρη από τη διέλευση οχημάτων. Απέτρεψαν χάρις στην καθημερινή επιφυλακή και τις περιπολίες τους στο λόφο -τον Αύγουστο 2003– την ολοκληρωτική καταστροφή του από 17 εμπρησμούς. Απέτρεψαν να πωληθούν τμήματα του Φιλοπάππου στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Εμπόδισαν τα σχέδια για την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση του λόφου. Διεκδίκησαν και συνεχίζουν να διεκδικούν την πυροπροστασία του, την φροντίδα και άρδευση των δέντρων και των φυτών, τον σεβασμό στην βιοποικιλότητά του και την ελεύθερη πρόσβαση για όλους και όλες.
Μας είναι ξεκάθαρο σε όλους/ες μας ότι οι δημόσιοι χώροι βρίσκονται σε πολιορκία και αποτελούν ένα πεδίο όπου από τη μια συγκρούονται τα σχέδια του κράτους και των επιχειρηματιών και από την άλλη οι ανάγκες και οι επιθυμίες της κοινωνίας. Τα επιχειρηματικά σχέδια, κρατικά και ιδιωτικά, προωθούν σε πρώτο χρόνο την απαξίωση και την καταστροφή των δημόσιων χώρων και σε δεύτερο χρόνο τον έλεγχο, την ιδιωτικοποίηση, την τσιμεντοποίηση και την εμπορευματοποίησή τους. Ο Φιλοπάππου και κάθε δημόσιος χώρος δεν είναι εμπόρευμα, είναι όαση στην ασφυκτική ατμόσφαιρα της τσιμεντούπολης, όπως αποδείχθηκε περίτρανα εν μέσω πανδημίας και όπως αποδεικνύεται καθημερινά εν μέσω καύσωνα. Οφείλουμε να υπερασπιστούμε τον δημόσιο χαρακτήρα και την ελεύθερη πρόσβαση για όλες/ους στους λόφους, τα πάρκα και τις πλατείες και να αντιτάξουμε τη συλλογική διαχείριση για τη φροντίδα και την προστασία τους.
Όλες και όλοι μαζί να εντείνουμε την παρουσία μας στον Φιλοπάππου! Να ενημερώνουμε τη γειτονιά για ότι συμβαίνει! Να τον υπερασπιστούμε, να τον διατηρούμε καθαρό, να τον προστατεύουμε και να τον φροντίζουμε.
Ανοιχτή Συνέλευση Κατοίκων Πετραλώνων-Θησείου-Κουκακίου
κάθε Κυριακή 6µµ στην κατάληψη πρώην ΠΙΚΠΑ, Τιµοδήµου και Αντωνιάδου, Άνω Πετράλωνα
blog: askpthk.espivblogs.net – fb: Ανοιχτή Συνέλευση Κατοίκων Πετραλώνων Θησείου Κουκακίου
